Znaczenie ognia

Znaczenie ognia w kulturze dawnych plemion

Istnieje koncepcja, zgodnie z którą świat materialny składa się z kilku podstawowych elementów, a najbardziej podstawowe substancje (powietrze, ogień, woda, ziemia) da się wyizolować i oczyścić. W praktyce jednak człowiek wielokrotnie zostaje bezradny wobec niszczycielskiej siły żywiołów. Jednocześnie nie potrafi bez nich funkcjonować. Ogień od zawsze trawi lasy i domostwa, odbiera życie ludziom i powoduje szkody materialne. Znaczenie ognia dla ludzi jest jednak ogromne – bez niego nie wyobrażamy sobie życia.

Ogień dawniej i dziś

Sposób rozpalania ognia, jak i wykorzystania płomieni w codziennym życiu zmienił się nieco na przestrzeni lat. Mimo to tak samo kiedyś, jak i dziś możemy wymienić jego podstawowe zastosowania i wcale nie będą się one różnić. Ogień miał i ma ogrzewać, jednoczyć ludzi, pomóc w przygotowaniu posiłku. Ogień dawał i daje poczucie bezpieczeństwa, tworzy przyjemne ciepło. Jednocześnie w sytuacji, gdy nie da się go okiełznać, budzi paniczny strach.

Oczywiście da się wyodrębnić pewne różnice. Dziś już raczej nie spotykamy się z kultem ognia, przynajmniej nie w krajach wysokorozwiniętych. Dawnej znacznie ognia w tej sferze było ogromne – wierzono, że palenie włosów czy sierści to najlepszy sposób na zapewnienie sobie boskiej opieki.

Znaczenie ognia w przeszłości – rytuały dawnych plemion

Ogień rozpalano rytualnie z wielu okazji, np. w czasie świąt Bożego Narodzenia. Niekiedy płomień ten przenosił się na świece kościele i dbano, by nie zgasł przez cały rok. Także Wielkanoc miała swoje rytuały związane z ogniem. W Niedzielę Palmową święcono gałązki wierzbowe, następnie je nadpalano i wiązano w krzyżyki. Ustawiano je na polu, tym samym dbając o ochronę upraw przed suszą czy gradobiciem. Wierzono, że blask ognia zatrzymuje demony, chroni ludzi oraz zgromadzony przez nich dobytek.

Ogień jako centrum życia rodziny

Dawne plemiona nie mogły korzystać z pieców czy kominków, jednak także wtedy ogień wykorzystywano do ogrzewania. Wokół ogniska gromadzili się wszyscy członkowie rodziny. Ogień jednoczył, dawał poczucie bezpieczeństwa i przynależności do określonej grupy. Znaczenie ognia było zatem ogromne. Przy ognisku przyjemnie spędzano czas – spożywano posiłki, śpiewano pieśni, tańczono.

Podobną funkcje pełni dzisiaj kominek. On także gromadzi wszystkich domowników w jednym miejscu, tworzy przyjemną, rodzinną atmosferę i pozwala miło spędzić czas. Okazuje się zatem, że na przestrzeni wieków, mimo ogromnego postępu cywilizacyjnego, nie zmieniło się wiele.